linh kiện nào của 1 chiếc loa âm trần là buộc phải có

Xin gửi lời chào lời chúc sức khỏe thật tâm nhất với mọi thứ  tới bạn, những người yêu thích về âm thanh. Do cũng có cùng sở thích là suy ngẫm đồ âm thanh nên hôm nay mình có viết bài giới thiệu về sơ lược về loa bằng kiến thức hạn chế của minh. hi vọng bài viết có khả năng tích lũy thêm kinh nghiệm và có rất nhiều ích lợi cho những bạn đọc

CƠ BẢN VỀ CỦ LOA ĐIỆN ĐỘNG

một giới thiệu :

Chào một số bạn: trong hệ thống nghe nhìn có thể  loa & mic là thiết bị kém phát triển . ra đời khoảng từ hơn 100 năm qua thật sự nó chẳng có thay mới gì đang kể. nó có thể coi như là 1 huyền thoại, mọi người nói về nó rất nhiều nhưng kết quả thường hay rất mông lung.

Loa có thực sự vất vả đến vậy không? Câu trả lời của mình là nó bao gồm nhiều cái rất đơn giản , cũng bởi vì quá nhiều nên thật sự tìm ra Đáp án cho nó thật sự là vô cùng quá khó.

Trên thế giới một số doanh nghiệp thật sự có thể thiết kế ra nó rất ít( thiết kế chứ không phải sản xuất ứng dụng). Phần lớn các cty này nằm ở các nước Bắc Âu địa mà mà ngành khoa học xuất hiện nhiều điều kiện để có thể phát triển như Scanpeak, Seas. một số ngành khoa học để phát triển một  củ loa theo mình ít đặc biệt 3 ngành gồm : Điện từ trường; âm học; cơ học vật liệu. và cả tâm sinh lý học nữa( nếu có điều kiện mình sẽ nói rõ hơn).

Loa quả thật rất tệ, Chắc ít có bộ phận nào có khả năng tệ hơn nó được lý do vì đâu vậy.

Củ loa hay còn được xem là Transducer (bộ chuyển đổi năng lượng).

Nó chuyển từ tín hiệu điện (từ máy khuếch đại) thành chuyển động cơ (cuộn dây động voice coil) sau đó thông 1 màng bức xạ (màng loa cone) thay mới áp suất không khí làm nên  âm thanh. một số bộ phận tệ về hiệu suất như bình acqui (Điện↔Hoá) hay tấm Pin mặt trời (Quang↔Điện) cũng tốt hơn nó gấp nhiều lần vì nó phải qua trung gian là cơ học (Điện-Cơ-Âm).

xem thêm âm thanh thông báo tại đây http://amthanhphonghop.com/giai-phap-am-thanh/giai-phap-am-thanh-nhieu-khu-vuc-thong-bao-tu-xa

Giả sử 1 cái loa có độ nhạy là 95dB( hiệu suất rất cao đó), đưa vào đó 100W điện ta thu được khoảng 3W âm thanh, 97W phần còn lại chỉ nhằm để nhún nhảy màng loa & đốt nóng cuộn dây động thôi, tiêu tốn phí.! đa số một số loa có hiệu suất khoảng một % thôi đó những bạn.
Với một bộ phận có cấu tạo kém cỏi như vậy nhưng chúng ta buộc phải dùng vì Hiện nay chưa ai nghĩ ra cách nào bảo đảm hơn cả, chắc cần phải 50 năm nữa, có thể lúc đó ta có cách nào đó thay đổi trực tiếp áp suất không khí từ điện mà không cần phải hệ cơ học nào hết.

nghe nản quá ! không muốn tìm hiểu về nó nữa! Nhưng có lẽ vì tình yêu âm nhạc (ai mà không yêu nó chứ) mà một số kỹ sư vẫn miệt mài nghiên cứu và cho ra các sản phẩm lấy hết hồn vía chúng ta chỉ từ 1 % bé tý đó. Dám chắc 100% một số kỹ sư thiết kế  loa nén sc 630 mê nhạc dữ lắm. Họ sử dụng khoa học phục vụ cho nghệ thuật, tôi xem họ như nghệ nhân vậy rất đáng quí trọng. Hiểu thêm 1 chút về loa tôi  biết có giúp chút gì cho việc nghe nhạc không, hay có khả năng Diy một cái loa cho riêng mình không? Nhưng vì tài liệu về loa ở Việt Nam quá ít & cả ngàn câu hỏi trên forum nên rất hi vọng bài này sẽ gíup một ít cho một số bạn. Loa  toa pc 658r không thuộc về những chuyên gia nó là của mọi thứ các bạn yêu âm nhạc, tôi nghĩ là vậy.

2. Cấu tạo củ loa:

2.Chức năng của một số thành phần:

a. Frame (Khung sườn loa):

dùng để gắn một số thành phần, loại cao cấp thì bằng nhôm đúc, thông thường bằng sắt dập đôi khi còn được làm từ nhựa. riêng đối với những  loa bổng và 1 số loa trung khung sườn thường kín (bít luôn đằng sau) khung sườn cũng là chổ cho các hãng thi thố tài năng , như loa bổng của B&W khung sườn phía sau làm bằng thủy tinh có hình dạng vỏ ốc giúp triệt tiêu hoàn toàn âm thanh từ phía sau màng loa. Khung sườn loa cho biết loa đó cấp cao cỡ nào còn về âm thanh không ảnh hưởng nhiều lắm chỉ mong nó đừng có bề mặt quá lớn gây phản xạ trực tiếp lại màng loa.

b. Surround, edge (viền nhún):

những  loa ngày xưa thì hay cùng chất liệu giấy ép với phần màng loa hoặc vải (xếp gấp lại) với loại này thì viền tương đối cứng & tác động trực kế tiếp thông số kỹ thuật của loa, loại viền này nếu bị hỏng nên dán lại, không được cắt ra làm lại bằng viền cao su mút thông dụng. thời gian này khuynh hướng làm viền nhún càng mềm dẻo & bền là được, với loại này chẳng may bị mục hay rách bạn có thể thay mới mà không tác động nhiều đến chất lượng cao (do độ cứng không đáng kể). Viền loa không phát ra âm thanh nó chỉ có vai trò giữ kín hơi & độ mềm dẻo. Mặc dù vậy nếu thay thế không đúng loại âm thanh sẽ rất không giống nhau . Nhìn vào viền loa nếu có kinh nghiệm bạn có khả năng nhận biết loa âm thanh như thế nào dùng vào việc gì Ví dụ như viền gân vải có khả năng sử dụng loa trầm hoặc trung trầm, viền mút mềm đa phần dùng làm loa trầm, viền cao su dày nên chỉ sử dụng cho Sub điện.

c. Spider, Damper (màng nhện):

Là bộ phận cực kỳ quan trọng và lao động nặng nhọc nhất trong củ loa, khi đưa tín hiệu điện vào,loa đi lại  nhưng phải luôn quay về vị trí cân bằng để thực hiện cho những nguồn tín hiệu theo sau. Nó hoạt động như một cái lò xo, độ cứng của nó tuỳ vào ý đồ nhà thiết kế, ngoài ra nó còn giúp cho cuộn dây hoạt động đúng tâm. Độ động của củ loa phụ thuộc rất lớn vào độ nảy của màng nhện(lò xo) này. Màng nhện cấu tạo với hình dạng( các nếp gấp) khác nhau , vật liệu khác nhau sẽ cho âm thanh khác nhau . Việc sản xuất màng nhện tương tự như luyện thép, phải sử lý keo & thời điểm hấp nhiệt để đạt được độ cứng độ dẻo mong muốn . Loa nếu dùng quá lâu, sức mạnh quá lớn sẽ làm lão hoá (mỏi) màng nhện khiến âm thanh không còn rõ nét và ầm ì . Màng nhện quyết định chất lượng  củ loa về độ bền âm thanh theo thời điểm . Màng nhện bị rách bị hư sẽ là một tai hoạ nếu bạn không thể tìm được đúng loại. các  loa cao cấp đòi hỏi phải có thời gian chạy rà chính là 1 phần tôi luyện cho màng nhện được làm việc hiệu quả.

Magnet (nam châm):

thường có 3 loại Alnocol, Ferrite, neodymium:
Alnicol: là vật liệu sử dụng trong một số  loa ngày xưa (1940-1965), Đây là loại có từ trường rất mạnh thời gian gần đây ít còn được sử dụng do rất mắc, loại này tuy tốt tuy nhiên nếu hoạt động liên tục ở công suất cao sẽ dẫn tới sự truyền nhiệt độ từ cuộn dây vào nam châm làm cho nó giảm lực và không tự hồi phục, loại ferrite khi nguội lại có khả năng tự phục hồi từ trường.

Để cuộn dây làm việc tối ưu nó phải được đặt trong một miền từ trường cao, miền này chính là khe từ nhỏ hẹp chỉ vài mm. Để gom thông lượng từ trường tại đây người ta dùng những miếng sắt dẫn từ. phối hợp với thanh nam châm gọi chung là từ mạch.

Cấu tạo mạch từ (gồm nam châm & một số miếng sắt dẫn từ) của nam châm alnicol (thường là mạch nội từ) tốt về âm thanh hơn so với cấu trúc mạch từ ferrite do có ít khoảng trống trong mạch khi hệ dao động ít gây ra tạp âm.

Ferrtie: có lực từ bé hơn alnicol ( cùng khối lượng)là loại sử dụng phổ biến nhất nó rẻ & khó bị khử từ khi hoạt động ở sức mạnh cao. Thường mạch từ của Ferrite là loại từ ngoại.
Neodymium: Là sự kết hợp các điểm mạnh của 2 loại trên, từ mạnh & khó bị khử từ. Ngoài ra do gọn nó còn được dùng trong các loa xe hơi, micro v.v. lúc này do giá thành đã giảm khá nhiều một số hãngloa danh tiếng cũng đã chế tạo rất nhiều loa dùng vật liệu này.
Vật liệu từ không tác động đến chất lượng âm thanh, nam châm ferrite cũng cho lực từ mạnh nhưng sẽ cồng kềnh, những vật liệu từ mạnh do nhỏ gọn sẽ nhận được cấu trúc mạch từ tối ưu hơn cho âm thanh.

Nam châm là loại vật liệu đặc biệt nó có khả năng bị khử từ khi nhiệt độ quá cao, nếu bị làm rớt cấu trúc của nó cũng thay mới , nó không như cục sắt bình thường thì đâu.

Nếu cần dùng  âm thanh công suất  lớn (loa sân khấu), bạn phải chọn  củ loa có vòng ổn định từ (bằng nhôm hay đồng) trên Top plate hoặc miếng chụp trên pole Piece. Nó có vai trò giảm bớt dòng điện xoáy đảm bảo  loa hoạt động liên tục ở sức mạnh cao.

Cuộn dây động (Voice coil):

Cấu tạo gồm lõi (bobin) là ống hình trụ dùng quấn dây lên đó, nó được đặt trong khe hở từ, các  loa cao cấp khe từ này rất khít với cuộn dây động vì dưới đây là nơi tập trung năng lượng từ. Khe từ càng nhỏ mật độ từ càng cao. các  loa bình thường thì  để cho an toàn khe từ có khả năng rộng hơn đôi chút tuỳ vào chất lượng .

Lõi để quấn dây cần làm bằng chất liệu không từ tính, phải thật nhẹ, phải cứng chắc và phải chịu được nhiệt độ cao đôi khi có thể tới 250 độ C. Thời điểm này đa số sử dụng Nhôm làm lõi vì nó có sức mạnh chịu đựng cao và rẻ tiền, loại nữa là giấy cũng rất tốt nhưng sức mạnh  kém hơn. Loại cao cấp thì có Nomex. Cuộn dây làm bằng vật liệu khác nhau sẽ cho thông số củ loa không giống nhau , còn về mặt âm thanh chỉ trừ loại bằng Nhôm tuy có sức mạnh cao nhưng âm thanh thì có một chút vấn đề, bởi tần số cộng hưởng của vật liệu này nằm trong ngưỡng nghe.

Dây quấn:

loại thường gặp là dây tròn, ngoài ra còn có dây vuông & dây bầu dục. bởi độ trống của loại dây tròn khá lớn điều này củng cố khối lượng, những loại kia thì tối ưu hơn. riêng đối với  loa phía dưới đây là điều cần thiết . Vấn đề sử dụng dây vuông chỉ là thời điểm , bởi nó giảm bớt tới hơn 20%. Trong thời buổi cái gì cũng đắt đỏ trước sau gì những cục chiết áp cũng phải sử dụng dây vuông thôi.

Dây quấn thông dụng đặc biệt đồng, bằng nhôm phủ đồng bên ngoài , loại bằng nhôm thì có khối luợng nhẹ nhưng khó hàn & điện trở riêng cũng cao hơn đồng, loại bằng bạc thì quá tốt rồi nhưng cũng khó gắn kết & mắc nữa.

Thành phần keo trong cuộn dây động là quan trọng nhất, keo cũng cần phải nhẹ, phải chịu nhiệt độ cao phải chắc nữa. hầu hết keo trong phía dưới đây là loại đặc dụng khó kiếm ở Việt Nam.
Cuộn dây động làm việc theo 2 dạng thông dụng nhất: loại có cuộn dây lú ra ngoài ( Overhung Voice Coil) & loại nằm hoàn toàn trong khe từ ( Underhung Voice Coil):

hầu hết các  loa sử dụng kiểu cuộn dây nằm tràn ra ngoài (overhung voice coil) do nó giảm được khá nhiều nhiệt năng dẫn đến tăng sức mạnh . Loại nằm hoàn toàn trong khe từ được dùng trong các  loa sức mạnh  trung bình nhưng độ chân thực rất cao đặc tính kiểm soát rất tốt và tuyến tính trong giới hạn công suất . Nhìn sơ qua các bạn đã thấy sự mắc tiền của nó, ngoài chất liệu nhiều hơn một số tính chất của vật liệu cũng yêu cầu rất khắt khe. Nó phải mắc gấp 3,4 lần loại bình thường thì . kỹ thuật thường dùng trong các  loa bổng và một số loa dòng Ultra Hiend.

Ngoài ra còn có loại voice coil dạng kéo đẩy với 2 miếng sắt dẫn, nhằm triệt tiêu độ méo,
loại có 2 cuộn dây riêng biệt dùng cho loa Sub Stereo.

Số lớp dây quấn thông dụng là 2 hoặc 4, số lớp này dựa vào ý đồ thông số kỹ thuật mà người kỹ sư ước muốn , dây lớn dây nhỏ cũng vậy. Không nên mở rộng khe từ để quấn dây to, hay quấn đa lớp hơn, vì khối lượng của voice coil phải tương thích với chỉ số từ trong khe. Khi quấn dây to hay nhiều lớp khối lượng lớn mà năng lượng từ không đủ sẽ dẫn đến giảm hiệu suất, do vậy  âm thanh sẽ bé hơn nhất là ở dãi tần cao, gây lầm lẫn là tăng âm trầm.Do hiệu suất giảm nên cuộn dây sẽ nóng lên không tốt cho loa và cả máy khuếch đại.

Cuộn dây bị cháy có khả năng quấn lại được, chất lượng cao dựa vào mức độ tinh xảo tay nghề ( cái này thì Việt Nam mình rất khéo), chỉ cần sử dụng đúng keo chất lượng cao thì có thể nói rằng là bảo đảm , vì hầu hết những công đoạn ráp loa đều làm bằng tay cả.

tiện đây nói thêm về râu loa ( tisel wire), việc cuộn dây này phải thật nhanh và chính xác thời gian lớn nhất là 3 giây cho 1 mối hàn (càng nhanh càng tốt), nhất là dây nối từ cuộn dây động tới râu. nguyên do để lâu dây đồng sẽ cháy giòn khi hoạt động bị gãy thì rất đáng tiếc . một số bạn diy loa nếu gắn socket thì không sao, nếu hàn trực tiếp lên đó cũng chú ý điều này .
Màng loa (cone paper) :

hãy hình dung khi chưa gắn màng loa vào bạn đưa nguồn tín hiệu nhạc vào, loa nhún nhảy như là động cơ bình thường, nó sẽ không phát ra âm thanh. Muốn có âm thanh bạn cần phải thay đổi áp suất không khí bằng cách gắn vào đó một màng loa dưới đây là cái duy nhất phát ra âm thanh mà chúng ta có thể nghe được, các phần trước đó được hiểu như bộ lái điều khiển bằng nguồn tín hiệu điện. Nói đơn giản sự truyền động từ cuộn dây giống như cái dùi của một anh đánh trống và anh này được điều khiển bằng nguồn tín hiệu điện vậy thôi. Vậy thì màng trống( màng loa) bằng vật liệu nào sẽ cho ra âm thanh kiểu đó, trống da nghe khác trống nilon chứ. Để tạo 1  củ loa khi chưa có màng loa các chương trình máy vi tính thời gian này rất dễ dàng thực hiện được bằng cách dịch ngược các thông số đòi hỏi . Lý thuyết thiết kế ở Đây là điện ,từ & cơ học.

có thể bạn nghe ở đâu đó loa này có âm thanh là chân thực , là chính xác. việc này làm tôi nhớ lại 1 Bác nào đó trên diễn đàn hình như là Bác Via @ không có cái loa nào nghe đảm bảo hơn cây ghita 200 ngàn của tui, và bản thân tôi cũng thấy như vậy. Cứ nghĩ tới cái dùi đánh vào cái trống làm tôi rất nản vì màng loa bây giờ là 1 nhạc cụ rồi.

Để thiết kế 1 nhạc cụ quan trọng nhất là nó phải nghe thấy hay (cái này có trời mới biết sao nó hay) Ví dụ như có cây violon của ông nào đó bên Ý tuyệt nhất thế gian ai cũng đồng ý và một số cây Violon khác muốn vượt ngôi thì cứ tới đó mà thi thố. Mỗi một nhạc cụ đã có tuổi thọ hàng trăm năm, tiến trình đó những nghệ nhân từng bước hoàn thiện nó & tới giờ cũng vậy, làm nhạc cụ hay không phải là chuyện rất dễ dàng gì.

một số bạn nói làm thế nào  loa là một nhạc cụ được chứ nó là 1 thiết bị điện tử rõ ràng mà, nếu màng loa có khối lương bằng không( là không có khả năng ) thời điểm đó nó sẽ không có khối lương riêng không có tần số riêng cũng như không có âm sắc thời điểm đó nguồn tín hiệu như nào nó sẽ phát y như vậy, tiếc là không như vậy, đừng khóc cho tôi(loa) Achentina.

Nghĩa là âm thanh phát ra từ loa sẽ không còn chân thực (trừ loa ghita điện cái này có thời điểm nói sau nhe một số Bác), việc một  loa có khả năng tái tạo cụ thể tất cả  nhạc cụ lại càng không có khả năng . và cũng không có 1 cái loa nào trên thế giới được chọn lựa để tham chiếu cả, vì không có chuẩn nên cuối cùng tất cả được đặt  trên đôi tai vàng dành cho bạn , bạn nghe thấy hay tức là nó hay khỏi bàn.

Màng loa là điểm quyết định loa bạn có thể sẽ nghe hay như nào . Là phần quan trọng đặc biệt phần mà ta yêu hay ghét loa này & loa khác, là cái mà bạn không thấy chút tình cảm nào với 1 cặp loa 20.000USD, trong khi lại ngây ngất với cặp loa rẽ hơn các 10 lần. miễn sao là là bạn biết trung thực với chính mình bạn chắc chắn sẽ có một số lựa chọn đúng đắn, tiền là của mình nghe hát cũng là mình mà.

Giá tiền của 1  cặp loa không nói lên giá trị của nó đối đến bạn , thước đo giá trị cho nó chính là thời điểm bạn dành nghe nó hót.

Bạn  có 1  cặp loa 10tr đã nghe đến 1  năm rồi, mỗi ngày bạn nghe cỡ 30p, 1 người sành âm thanh ghé qua loa này là hifi thôi trường hợp có tiền nên đầu tư mua loa ABC  gì đó còn thường được gọi là loa Hi end, giá 30tr, bạn đi mua về rất háo hức thời điểm đầu một ngày nghe 4,5 tiếng, sau đó không hiểu lý do gì thời điểm bạn dành tặng cho nó càng ngày ít đi, & ít hơn rất nhiều so với cặp loa cũ, có thể  cặp loa bạn vừa bán đi có thể là cặp loa tuyệt nhất đối đến bạn , và chỉ bạn mới am hiểu thôi. Đừng nghe ai hết cần phải nghe bằng chính bản thân mình, đừng mua hãy tặng cho bản thân mình thứ mình thích nhất. Chia sẽ niềm vui với một số bạn đã có 1 cặp loa đúng ý mình, bạn thật hạnh phúc.